Są takie dni, że przyda nam się dodatkowe pobudzenie. Czasami wynika to ze zmęczenia, z niewyspania, albo po prostu – potrzebujemy ekstra dawki energii, aby zwiększyć naszą koncentrację i zniwelować senność. Każdy na pewno zna sytuację, kiedy to podczas wielogodzinnej pracy lub nauki odczuwał zmęczenie i w pośpiechu przygotowywał „małą czarną”.
Najbardziej popularną substancją, po którą niezależnie od szerokości geograficznej sięgają ludzie, aby poprawić sobie nastrój i podnieść ciśnienie jest oczywiście wspomniana wyżej kawa.
Są jednak kraje (na przykład Turcja), gdzie bardzo popularne jest picie herbaty, która też ma właściwości pobudzające.
Poza wspomnianą kawą i herbatą, istnieją inne naturalne pobudzacze, które poza tym, że powodują energetycznego kopniaka – mają inne pozytywne właściwości.
Tym artykułem chcemy zachęcić Was to znalezienia innych smacznych naparów, które w naszej opinii mogą pobudzać lepiej niż kawa, a także pokazać alternatywę dla napojów energetycznych (tak zwanych energy drinków), które owszem pobudzają, ale bardzo często są dosładzane, a proporcje składników pobudzających mogą przynieść negatywne skutki zdrowotne.
Nadmiar pobudzaczy
Zanim przejdziemy do krótkiego opisu, chcemy zwrócić uwagę na jeszcze jeden bardzo ważny aspekt.
Jeżeli z pobudzaczy korzystamy codziennie i potrzebujemy coraz większych dawek substancji pobudzających, powinna zapalić się w naszej głowie „czerwona lampka”. Dlaczego? Przede wszystkim powinniśmy w pierwszej kolejności zadbać o odpowiedni tryb życia, który zmniejszy nasze zapotrzebowanie na tego typu substancje. Mamy na myśli odpowiednią ilość snu, dietę i aktywność ruchową. Pewnie większość myśli teraz, że przecież nic nowego nie zostało powiedziane.
Wyobraźmy sobie zatem samochód, któremu brakuje mocy. My zamiast naprawić usterkę ciągle wciskamy pedał gazu, aby samochód jechał szybciej. Po kilku dniach znów wciskamy mocniej pedał, bo mocy znów zaczyna brakować. Zapewne każdy z Was domyśla się, jaki będzie tego finał.
Podobnie jest z naszym organizmem, jeżeli nie powiemy dość i nie zregenerujemy naszego organizmu, w końcu on również odmówi posłuszeństwa, a dla nas skończy się to chorobą, wizytą u lekarza, a nawet wizytą w szpitalu.
Dlatego bardzo ważne jest, aby nawet podczas wielu obowiązków i mniejszej ilości snu, znaleźć później taki dzień, kiedy to organizm będzie miał szansę się zregenerować. Nie traktujmy tego jednak jako złotego środka. Spróbujmy odstawić wszelkie energetyczne napary i zobaczmy, czy nasz organizm będzie w stanie funkcjonować w normalnym trybie przez cały dzień.
Brak efektu pobudzenia
Inna ciekawa sytuacja występuje wtedy, kiedy cyklicznie pijemy jakiś napar przez dłuższy czas. Dlaczego niektórzy po wypiciu filiżanki kawy czują się pobudzeni, a inni twierdzą, że wypili dzisiaj trzy kawy i pobudzenia w ogóle nie czują? Zapewne ta druga osoba pije kawę od dłuższego czasu, a dla tej pierwszej była to jedna z pierwszych filiżanek w ciągu kilku lub kilkunastu dni.
Organizm w tym przypadku przyzwyczaja się do danego rodzaju substancji i przestaje na nią reagować. Jeżeli chcemy utrzymać efekt pobudzenia, musimy albo odstawiać lub ograniczać maksymalnie spożycie danego naparu na kilka tygodni lub zmienić napój na inny. Jeżeli potrzebujemy pobudzenia możemy przez jakiś okres pić kawę, następnie zmienić napar na herbatę, później na yerba mate i tak dalej… Oczywiście nie zapominajmy tutaj o zachowaniu odpowiedniej regeneracji naszego organizmu.
Kawa
Kawa to najbardziej popularny napój pobudzający, który wytwarzany jest z ziaren kawowce. Największym producentem kawy jest Brazylia, która produkuje ją w około 30 procentach całej światowej produkcji.
Substancją, która powoduje pobudzenie jest kofeina. Kofeina dodatkowo zwiększa sprawność fizyczną, koncentrację oraz przyspiesza metabolizm.
Uwaga
Niektórzy zaczynają dzień od kawy, nie spożywając nawet śniadania. Być może jest to forma pewnego nawyku, jednak my odradzamy takie rozpoczęcie dnia. Przede wszystkim dlatego, że kawa pita na czczo u niektórych osób powoduje niestrawność oraz zgagę. Oczywiście te czynniki nie musza pojawiać się już po pierwszej wypitej filiżance. Jednak jeżeli występują u nas takie dolegliwości, a my w taki sposób zaczynamy nasz dzień, możemy doszukiwać się przyczyny w filiżance kawy spożywanej na pusty żołądek.
Inne negatywne skutki mogą wystąpić, jeżeli kawę spożywamy na noc. Efekt pobudzenia będzie utrudniał zasypianie, a kawa spożywana w większych ilościach może spowodować nawet niepokój, brak snu, rozdrażnienie oraz kołatanie serca.
Poniżej przedstawiamy kilka naszych pobudzających propozycji wraz z opisem i wskazówkami dotyczącymi spożywania:
Herbata
Nie wszyscy kojarzą herbatę z napojem, który pobudza i rzadko kiedy spotykamy się z sytuacją, w której słyszymy, że ktoś idzie napić się herbaty, bo czuje się zmęczony.
W przypadku herbaty, jej właściwości pobudzające zawdzięczamy teinie. W skrócie teinę możemy określić, jako odpowiednik kofeiny zawartej w kawie.
Z herbatą sprawa nie jest tak prosta jak z kawą, gdyż zawiera jeszcze inne składniki takie jak tanina – garbnik, który wykazuje działanie uspokajające i wyciszające.
Dlatego tu musimy zapoznać się z techniką parzenia, a raczej z długością czasu przygotowania naparu.
Do około 3-5 minut uzyskujemy pobudzający napój, gdyż teina nie zdąży związać się z garbnikami, które likwidują jej zdolność do pobudzenia organizmu. Jeśli potrzebujemy się wyciszyć i zrelaksować – wydłużamy czas zaparzania. Tym samym pozwalamy garbnikom na wydobycie się z liści, aby mogły nas ukoić.
Dlatego, jeżeli chcemy uzyskać maksymalny efekt pobudzenia, możemy zwiększoną ilość herbaty zalać wrzącą wodą i parzyć ją stosunkowo krótko.
My osobiście uważamy, że zaparzenie jednej torebki herbaty w celu osiągnięcia efektu pobudzenia to zbyt mało. Jeżeli kiedyś zdarzyło nam się rozerwać torebkę z herbatą mogliśmy zauważyć, że suszu jest tam naprawdę niewiele. Przetestujmy zatem zaparzenie kilku torebek, a po około 3 minutach wyjmijmy torebki i napijmy się takiego naparu. Efekt pobudzenia gwarantowany!
Herbata zielona
Zielona herbata zawiera jeszcze więcej dobroczynnych składników niż czarna herbata. Jest bardzo popularna w Chinach lub Japonii, a obecnie w wielu krajach nastała na nią duża moda. Bardzo dobrze, gdyż to zdrowy napój, a w Japonii towarzyszy on ludziom podczas całego dnia. Dziś jednak przyjrzymy się jej właściwościom pobudzającym.
Analogicznie jak przy czarnej herbacie ważny jej rytuał zaparzania, a tu trzeba jeszcze więcej precyzji. Ważna jest temperatura wody, aby nie zniszczyć tego co najlepsze ukryła dla nas natura w liściach. Woda nie powinna być wrząca a jej temperatura powinna wynosić około 70-80 stopni Celsjusza. Aby osiągnąć taką temperaturę możemy zaopatrzyć się w termometr lub odpowiedni czajnik z możliwością regulacji temperatury.
Ponieważ liście zielonej herbaty powoli uwalniają składniki, pierwszy napar jest pobudzający, uwalnia się duża dawka teiny i szybko usprawnia zmęczony organizm, kolejne napary z tego samego suszu już są łagodniejsze ale równie cenne. Napar wykazuje nawet właściwości bakteriobójcze, dlatego możemy się spotkać ze stwierdzeniem, aby podczas picia zielonej herbaty przez moment potrzymać ją w ustach. Inne wartościowe składniki występujące w zielonej herbacie to flawonoidy, które wzmocnią naczynie krwionośne i zapobiegają zakrzepom krwi. Duża zawartość fluoru wzmocni nasze zęby i zmniejszy próchnicę.
Herbata czerwona
Jest to chyba jedna z najmniej popularnych herbat w naszym kraju. Mniej popularna jest na pewno herbata żółta, ale nie jest ona dostępna w sklepach lub nawet w większych hipermarketach. Tą czerwoną zakupimy w większym sklepie i tutaj też otrzymamy efekt pobudzenia. Ponadto czerwona herbata polecana jest w procesie odchudzania, bowiem przyspiesza metabolizm i spalanie tłuszczów. Działa także pozytywnie na układ trawienny i pokarmowy.
Yerba Mate
Yerba mate to liście oraz łodygi ostrokrzewu paragwajskiego. Napar działa silnie pobudzająco i napływ energii czasami bywa spektakularny.
Mimo, że yerba mate wykazuje bardzo silne właściwości pobudzające, nadal większość osób woli sięgać po kawę lub napoje energetyczne, zamiast wybrać yerba mate, która pozwoli na pobudzenie nawet w ciągu całego dnia. Trend ten jednak zmienia się i już teraz możemy zauważyć w sklepie napoje na bazie yerba mate. Także wśród naszych znajomych możemy spotkać coraz więcej osób spożywających „yerbę”.
Skąd wynika fakt dłuższego pobudzania? Wynika to zarówno ze sposobu picia yerby oraz z uwalniania się kofeiny. Yerba mate zalewamy wielokrotnie, gdyż dopiero po kilku uzupełnieniach wody, traci ona smak i właściwości. Tutaj też napar pijemy szybciej, przez co yerba mate nie „odda nam” kofeiny i nie zdąży nabrać mocy. Oczywiście możemy zostawić napar na 30-60 minut, jednak smak i moc aromatu może przyprawić nas w osłupienie. W tym przypadku smak będzie bardzo intensywny (yerba będzie po prostu niesmaczna), a efekt pobudzenia będzie bardzo mocny.
Czy można przedawkować yerba mate? Owszem, można. Jeżeli nasypiemy zbyt dużo suszu do naczynia i zbyt szybko będziemy zalewać i pić napar, może dojść nawet do kołatania serca i nadmiernego pobudzenia. Dlatego przede wszystkim – nie przesadzajmy z ilością yerba mate wsypywanego do naczynia.
Kilka wskazówek dotyczących picia yerba mate:
Przy okazji yerba mate chcielibyśmy rozszerzyć nieco wiedzę na temat temperatury parzenia. Yerba mate możemy pić na zimno oraz na ciepło, jednak w tym przypadku temperatura wody nie powinna przekraczać około 60-80 stopni, ponieważ napar będzie gorzki i niesmaczny. My osobiście preferujemy picie yerba mate tylko i wyłączenie na zimno i w tym przypadku efekt pobudzenia również występuje.
Specjalne naczynie do yerba mate, czyli tykwa i bombilla
Na pewno widzimy, jak niektórzy piją yerba mate przez specjalną słomkę (bombillę), ze nietypowego naczynka (tykwy). Być może jest to dla nas pewna bariera w rozpoczęciu przygody z yerbą. Owszem możemy zakupić taki zestaw, ale do zaparzenia yerba mate wystarczy zwykły imbryk z sitkiem, aby oddzielić drobny susz.
Jeżeli już zdecydujemy się na zakup naczynka możemy zakupić go w kilku wersjach. Naczynka są na przykład drewniane, ceramiczne lub wykonane z owocu tykwy. My polecamy zakup ceramicznego naczynka, ponieważ jest to najłatwiejsza forma utrzymania czystości. Susz po skończeniu picia wyrzucamy, a naczynko przepłukujemy wodą. Nawet jak zapomnimy oczyścić naczynia w odpowiednim czasie, nic się z nim nie stanie. W przypadku naczynia z drewna lub tykwy zbyt długa wilgoć może naczynie popsuć. My przy tym musimy zadbać, aby naczynie utrzymywać w ciągłej czystości.
Guarana
Kolejną rośliną, która jest mniej znana, ale również może nas postawić na nogi jest guarana. Możemy ją zakupić w formie sproszkowanej lub w postaci kapsułek, gdzie w środku znajduje się guarana w proszku. Na pewno forma kapsułkowa jest łatwiej przyswajalna, bowiem czysta guarana jest trudno rozpuszczalna w wodzie i najlepiej spożywa się ją z jogurtem lub koktajlem. Jest też ona niezbyt dobra w smaku i mamy odczucie jakbyśmy spożywali coś w rodzaju piasku.
Jeżeli już zdecydujemy się na zakup guarany w proszku i będziemy chcieli przyjąć z wodą możemy użyć tej lekko ciepłej. Następnie dokładnie wymieszać guaranę i szybko ją wypić. Pamiętajmy, aby po spożyciu przepłukać usta, bowiem słabo rozpuszczalna w wodzie guarana osadzi się nam na zębach co nie będzie wyglądało zbyt estetycznie.
Więcej informacji na temat guarany znajdziecie tutaj.
Na koniec jeszcze raz przypominamy. Najpierw sen, dieta, regeneracja, a dopiero na samym końcu zwiększona ilość pobudzaczy, które mają postawić nas na nogi. Smacznego!
