Teoria ograniczeń określana jest też jako TOC, co stanowi skrót od angielskiego terminu „Theory of Constraints”. Jej główne założenie to dążenie do realizacji zysków w dłuższym wymiarze czasu dzięki właściwemu zarządzaniu ograniczeniami, które występują w organizacji. Warto dowiedzieć się więcej na temat teorii ograniczeń, oraz poznać jej przykłady.
Teoria ograniczeń – co to takiego?
Teoria ograniczeń, jak wspomniano wcześniej to założenie dotyczące wykorzystywanie kontroli nad istniejącymi ograniczeniami z jednoczesnym dążeniem do osiągnięcia zysków. Istotne znaczenie odgrywa w tej teorii termin „wąskie gardło”. Odnosi się on do najsłabszych elementów, ogniw w przedsiębiorstwie, które mogą hamować rozwój firmy poprzez wstrzymywanie działań na pewnych etapach dostaw, co często stanowi oś nieporozumień w firmie, a które powinno być w centrum przedsiębiorczości każdej firmy – optymalizacja zasobów materialnych i tych nie fizycznych.
Teoria ograniczeń zaleca wprowadzenie specjalnego programu określanego jako „drum-buffer-rope”. Pierwszy krok, czyli drum ma na celu nadanie właściwego rytmu całemu procesowi. Następnie kolej na buffer, który oznacza zapewnienie zapasów w odpowiednim miejscu, przed „wąskimi gardłami”. Ostatni krok to rope, zgodnie z którym na stanowisko pracy należy dostarczyć materiały albo elementy według „wąskiego gardła”. Oczywiście sprawne zastosowanie teorii ograniczeń jest możliwe wówczas, gdy umiejętnie zidentyfikujemy źródło ograniczeń i po kolei wdrożymy każdy krok z uwzględnieniem wszystkich istotnych elementów.
Teoria ograniczeń – przykłady wykorzystania
Znając już zasady teorii ograniczeń, warto dowiedzieć się, jak można je zastosować w praktyce w swojej działalności. Posiada ona bardzo szerokie możliwości zastosowania.
Omawiana teoria w pierwszej kolejności stała się obiektem zainteresowania wykorzystania w produkcji. Tam bowiem najłatwiej było wyłapać błędy i niedociągnięcia na etapach dostaw. Ważne w stosowaniu teorii ograniczeń jest to, by zacząć od rozwiązywania swoich wewnętrznych problemów. Zlokalizowanie „wąskiego gardła” na etapie początkowym, wewnątrz firmy, pozwoli pójść o krok dalej we wprowadzaniu teorii w praktyce.
Teoria ograniczeń znajduje zastosowanie także w rachunkowości, z której również mogą płynąć niedogodności np. w dokumentach i fakturach, które hamują działania przedsiębiorstwa. Zgodnie z omawianą teorią w rachunkowości postuluje się, by kierownicy zwracali szczególną uwagę na relację między trzema wskaźnikami: T, czyli przerób, I – inwestycje, oraz OE, który oznacza nakłady operacyjne, a wynikiem finansowym. Szczególna dbałość o czytelne raporty może znacznie ułatwić pracę i płynność procesów.
Omawiana teoria znalazła zastosowanie także w zarządzaniu projektami, w strategii firmy, oraz podejmowaniu decyzji finansowych.
Teoria ograniczeń znajduje także szerokie zastosowanie w zarządzaniu łańcuchem dostaw, czy też w logistyce. Aby w praktyce wprowadzić teorię ograniczeń w swojej firmie, należy najpierw zlokalizować ograniczenie, a następnie umiejętnie wykorzystać je jako atut. Należy przygotować zasoby z uwzględnieniem tego ograniczenia. Kolejnym etapem jest skupienie na wzmocnieniu ograniczenia. W kroku ostatnim należy powrócić do początku, co pozwoli na zagwarantowanie ciągłego rozwoju dla przedsiębiorstwa.
Jak widać, teoria ograniczeń to bardzo przydatna teoria, która zmieniła na lepsze funkcjonowanie wielu przedsiębiorstw, pokazując im, jak prawidłowo zarządzać produkcją, logistyką i dystrybucją, oraz jak rozwiązywać problemy i podejmować ważne decyzje finansowe. Znalazła ona zastosowanie w wielu dziedzinach związanych z biznesem i efektywnym zarządzaniem.
